Görme engelliler oylarını özel şablonla kullandı

Resmi Gazete'de 6 Nisan 2022'de yayımlanan Milletvekili Seçimi Kanunu kapsamında görme engelli seçmenlerin, "oyun gizliliği" esasına uygun şekilde oy kullanabilmelerine imkan sağlandı. Bu düzenleme, Cumhurbaşkanı Seçimi ile 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'nde ilk kez uygulandı.

Önceki seçimlerde, akrabalarından birinin, akrabası yoksa diğer herhangi bir seçmenin yardımıyla oylarını kullanan görme engelliler, artık tek başlarına refakatçi olmadan oy kullanabiliyor.

Türkiye Körler Federasyonu Başkanı Mehmet Emin Demirci, bu yıl ilk kez şablon ile oy kullanan görme engellilerden biri olarak, yaşadığı tecrübeyi AA muhabirine anlattı.

Bu yıl Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) kendileri için farklı bir uygulama başlatmasından memnuniyet duyduklarını belirten Demirci, şunları kaydetti:

"Başta federasyonumuz olmak üzere ilgili birçok derneğin isteği üzerine, bu yıl seçim kanununa böyle bir madde kondu. İlk kez ben de bu şablon aracılığıyla oy kullandım. Şablonun içerisine oy pusulasını düzgün bir şekilde yerleştiriyorsunuz, hangi partiye veya hangi cumhurbaşkanı adayına oy vereceksiniz, şablonun üst tarafına karşılık gelen deliğe mührü basıyorsunuz. Mühür, tam yerine oturmuş oluyor. Şablonun en önemli faydası, sandık kurullarında yaşanan sorun ve yığılmaları azaltmış olması."

"İmza atarken de bir imza şablonu kullanıldı"

Demirci, sandık kurulunun da görme engellilerin tek başına oy kullanabileceği yönünde bilgilendirildiğini aktararak, "Eskiden sandık kurullarında refakatçiyle oy kullanma konusunda sıkıntılar olabiliyordu. Bu yıl ilk kez oydan sonra imza atarken de bir imza şablonu kullanıldı. Bu da güzel bir şey. En azından imzanın gerekli olan alanın dışına taşmaması sağlanıyor." ifadelerine yer verdi.

Görme engellilerin oylarını daha kolay kullanması için şablonlarda Braille alfabesinin de olması gerektiğine dikkati çeken Demirci, "Yüksek Seçim Kurulunun bundan sonraki seçimlerde sandıklara gönderdiği şablonlarda Braille alfabesi koyması lazım. En azından parmakla delikleri saymak zorunda kalmayız. Partilere veya cumhurbaşkanı adaylarına ayrılan delikli kısımların biraz daha geniş olması mührün şablonun dışına taşmamasını engeller. Biraz daha geniş tutulursa iyi olur." diye konuştu.

"Eksiklikler giderilirse sonraki seçimlerde daha iyi sonuç alınır"

Demirci, ideal olanın, şablonların görme engellilere önceden ulaştırılması ve her şablonun bir kişi tarafından kullanılması olduğunu söyledi.

Bu hizmeti daha iyi seviyeye getirmek için YSK'nin, görme engelli dernek ve federasyonlarla iletişim halinde olması gerektiğine işaret eden Demirci, "Bu şablonlar önceden elimize geçerse sandığa gelmeden deneyimlemiş oluruz ve sandık başında boş yere zaman kaybı olmaz." dedi.

Demirci, görme engellilerin bağımsız bir şekilde, yardım almadan iradelerini oy pusulasına yansıtabilmesinin güzel bir gelişme olduğuna dikkati çekerek, "Paravanın arkasına geçip istediği partiye veya şahsa oy vermek insanın kendine güvenini artırıyor. Aynı zamanda siyasal hayata katılım hakkını da güvence altına alan bir uygulama. Eksiklikler giderilirse bundan sonraki seçimlerde daha iyi sonuçlar alınır diye düşünüyorum." değerlendirmesinde bulundu.

Kırklareli

Görme Engelli Hüseyin Özkan, beyaz bastonu ile Kırklareli İmam Hatip Anadolu Lisesi'ne geldi.

Özkan, görevlilerin yardımı ile oy kullanacağı salona götürüldü.

Burada Özkan, şablon yardımı ile oy verme işlemini gerçekleştirdi.

Özkan, AA muhabirine, vatandaşlık görevini yerine getirdiği için mutlu olduğunu söyledi.

Demokrasinin gereği, tüm vatandaşların oyunu kullanması gerektiğini ifade eden Özkan, "Bir engelli oyu ile normal bir vatandaşın oyu arasında hiçbir fark yok. Herkes eşit, herkes özgür, herkesin gelip sandıkta görevini yapması gerekir." dedi.

Niğde

Görme engelli avukat Erdal Azgın, beyaz bastonu ile Niğde Murtaza ve Naile Uyanık İlk ve Ortaokulu'na gelerek 1198 numaralı sandıkta, şablon yardımı ile oy verme işlemini gerçekleştirdi.

Oy kullanma işleminin ardından gazetecilere açıklamada bulunan Azgın seçimlerin hayırlı olmasını diledi.

Fotoğraf:Abdullah Özkul/AA

Azgın, oy gizliliği ilkesine her zaman önem verdiğini belirterek "Kime oy verdiğimizin üçüncü kişi tarafından bilinmiyor olması bizim açımızdan çok büyük avantaj. Şablon çok önemliydi. Arkadaşımızın çoğunun bu uygulamaya teveccüh göstereceğini biliyorum. Hayırlı, uğurlu olsun. Güzel oldu. Bir sonraki seçimde daha güzel, daha derli toplu şablonlarla oy kullanabileceğimizi umut ediyorum." ifadesini kullandı.

Kırıkkale

Kırıkkale'nin Bahşılı ilçesinde görme engelli Bekir ve Gülten Akdeniz çifti de bu seçimde ilk kez YSK tarafından oy pusulalarına uygun hazırlanan şablon ile oylarını kullandı.

Atatürk İlkokulu'nda eşiyle oyunu kullanan Bekir Akdeniz, AA muhabirine, vatandaşlık görevini yerine getirdiklerini söyledi.

Fotoğraf: Ahmet Yaman/AA

Daha önce bir refakatçi ile kabine oy kullanmaya girildiğini, bunun güven sorununu ortaya çıkardığını aktaran Akdeniz şöyle konuştu:

"Dolayısıyla şablonla olduğu zaman özgürce ve güvenilir şekilde oyunuzu kullanabiliyorsunuz. Bu, görme engelliler için yapılan büyük bir hizmettir. Uygulamadan memnunuz. Daha önce bir refakatçiyle kullanıyorduk. Sanki biz değil de yanımızda gelen vatandaş oy kullanıyordu. O zaman da içimiz rahat olmuyordu. Bu şekilde kime mührü bastığımızı göremesek de hissedebiliyoruz."

İzmir 

Görme engelli Salih Arıkan, beyaz bastonu ile Konak ilçesindeki Kemal Atatürk Ortaokuluna gelerek 1398 numaralı sandıkta oy verdi.

Salih Arıkan, AA muhabirine oy kullandıktan sonra yaptığı açıklamada, şablonda 2 seçim için de ayrılmış delikler olduğunu, oy vermeden önce partilerin ve cumhurbaşkanı adaylarının sırasının kendisine görevlilerce anlatıldığını belirtti.

Fotoğraf: Ömer Evren Atalay/AA

Seçimlerde hiçbir yardım almadan oy kullanabilecekleri bir sistemin getirilmesini istediklerini belirten Arıkan, "Ancak güzel tarafı şu, kendi tercihimiz sandığa yansımış oldu. Demokrasi şöleninin kendi oyunuzla şenlenmiş olması harika bir durum. Tercihinizin ne olduğunu, kime oy verdiğinizi biliyorsunuz." dedi.